![[THẢO LUẬN] LƯỢC SỬ PHẦN MỀM CỜ TƯỚNG Empty](https://2img.net/i/empty.gif)
Chia sẻ bởi chuyên gia: ChienKhuD
Phần mềm cờ tướng thế giới đầu tiên ra đời năm 1989 có tên là NKW được soạn thảo bởi thầy Hoàng Thiểu Long. Nó là sản phẩm của những người yêu cờ với mong muốn mọi người có thể học cờ qua máy tính, luyện tập nâng cao kỹ năng cờ tay, một số người sử dụng nó để giải trí qua mạng ảo. Sau vài năm phát triển, đặc biệt với sự phát triển của phần cứng máy tính, phần mềm cờ tướng được cải thiện để nâng cao sức mạnh của mình. Tôi (tác giả) là một người đam mê phần mềm cờ tướng kỳ cựu sẽ chia sẻ với các bạn những phần mềm cờ tướng thời đó:
Tương Tộc (将族): Đây là phần mềm cờ tướng mạnh đầu tiên được lập trình bởi người Đài Loan. Người dùng phải sử dụng DOS để chạy phần mềm. Lần đầu tiên người dùng được trải nghiệm một phần mềm cờ tướng mạnh mẽ. Đến phiên bản thứ 3, Tương Tộc đạt đến sức mạnh cao nhất tương đương một kiện tướng thì ngừng phát triển.
Kỳ Ẩn (棋隐 - XQleaner): Là phần mềm cờ tướng mạnh của tác giả Thiệu Kim Lôi. Đây là phần mềm thách đấu các tượng kỳ đại sư Trung Quốc thời bấy giờ. Phiên bản năm 2001 là 2.58 có giao diện không đẹp nhưng rất mạnh và có rất nhiều tính năng, trong đó có chức năng kết nối. Tuy cấu hình máy tính thời bấy giờ không mạnh, Kỳ Ẩn có khả năng tính đến trên 10 lớp (depth lớn 10) là một điều cực kỳ vui mừng đối với người yêu cờ. Kỳ Ẩn được phát triển qua nhiều phiên bản, trong đó có những phiên bản mạnh tương đương một đại sư và ngừng phát triển ở phiên bản 4.35. Tuy nhiên sau đó xuất hiện một phiên bản 5.0 giả mạo.
Sở Hán Kỳ Duyên (楚汉棋缘): Tác giả là Hà Nam Đích Hạ Kiến Lương (河南的贺建良). Sở Hán Kỳ Duyên được ra đời vào tháng 4 năm 2001 với phiên bản 1.0 sau đó được thương mại hóa qua buôn bán online và đĩa CD. Có thể nói đây là chương trình thương mại tốt nhất thời bấy giờ, số lượng bán ra rất ấn tượng. Phiên bản 1.26 có tên là Thiên Lang (天狼) xuất hiện vào tháng 7 năm 2002. Từ phiên bản 1.28, phần mềm được chính thức đổi tên thành Sở Hán Kỳ Duyên. Phiên bản 1.43 xuất hiện vào tháng 10 năm 2004 và được xem là một trong những phiên bản mạnh nhất của dòng sản phẩm này. Năm 2005 chỉ có phiên bản 1.46 được phát hành nhưng giao diện phần mềm được cải tiến đáng kể. Sở Hán Kỳ Duyên sau đó được crack do mã đăng ký quá đơn giản. Điều này ảnh hưởng đáng kể đến tình hình kinh doanh của hãng. Tôi có hỏi ông Hà về vấn đề này. Hà tiên sinh tỏ ra khoan dung và nói: “Như xu hướng của thời đại, mỗi sản phẩm dù được mã hóa cẩn thận đến chừng nào cũng bị crack thôi, hà tất phải phí thời gian vào nó.” (ý ông Hà là nếu dành thời gian, tiền của để đầu tư chống lại việc bị crack là phung phí và không thực tế - người dịch CKD). Quả thật anh minh, thực tế đã chứng minh điều này. Dù sao đi nữa, Sở Hán Kỳ Duyên đã giúp ích không ít kỳ thủ và cho đến bây giờ vẫn là phần mềm luyện tập tốt nhất.Tạ Tạ Đại Sư (谢谢大师 - Xie Xie): Được biết ở Việt Nam với tên Xie Xie và là một phần mềm “bom tấn” thời bấy giờ. Tác giả của nó là một người Pháp tên Pascal. Sản phẩm đoạt huy chương Bạc tại thế vận hội Phần mềm trò chơi máy tính Quốc tế vào tháng 11 năm 2003. Sau đó giành giải vô địch Phần mềm cờ tướng thế giới tại Đài Loan vào tháng 6 năm 2004. Khai cuộc sơ xài, trung cuộc mạnh và tàn cuộc kém nhưng lại có khả năng tự học hỏi ván cờ để hoàn thiện nên phần mềm ngày càng mạnh. Năm 2003-2004, Tạ Tạ Đại Sư được đánh giá là phần mềm cờ tướng mạnh nhất. Từ bản 1.1 đến 2.5 Tạ Tạ Đại Sư được thương mại hóa.
Kỳ Hải Vô Nhai (棋海无涯): Là người em của Tương Tộc, tác giả Lão Ngô Hòa và Trịnh Minh Chánh người Đài Loan. Dù được phát triển lại từ Tương Tộc nhưng Kỳ Hải Vô Nhai cực kỳ thảm hại. Đây có thể được xem là một thảm họa của việc phát triển lại mã nguồn phần mềm.
Túng Mã Bôn Lưu (纵马奔流): Đây là một phần mềm cờ tướng “thần long kiến thủ bất kiến vĩ” tức thấy đầu không thấy đuôi (bí ẩn) chưa bao giờ được thương mại hóa. Nó chỉ xuất hiện ở Đả Phổ Bãi Kỳ (摆棋). Tác giả là Đồ Chí Kiên khi đó mới học năm ba đại học Trung Sơn chuyên ngành phần mềm. Chí Kiên mang thành quả nghiên cứu suốt hai năm của mình về phần mềm cờ tướng có tên là ZMBL (Túng Mã Bôn Lưu) đem thi đấu ở Thế vận hội máy tính lần thứ 8 tổ chứ ở Áo vào tháng 11 năm 2003. Thành quả là thắng 6 hòa 2 và thắng tuyệt đối giải quán quân phần mềm cờ tướng. Nhiều người tỏ ra hy vọng cho một tương lai phần mềm cờ tướng mạnh mẽ, nhưng Chí Kiên đã nói: “Nạn vi phạm bản quyền ở Trung Quốc là bất trị do đó rất khó kiếm lại tiền để bù đắp lại công sức nghiên cứu và phát triển phần mềm” (ông này đa nghi quá không làm kinh tế được – lời người dịch CKD). Ông cho rằng muốn phát triển thương mại thì buộc lòng phải “chơi xấu” vì thế rất cân nhắc việc cho ra đời phần mềm của mình. Tại giải vô địch phần mềm cờ tướng Bắc Kinh năm 2006, Túng Mã Bôn Lưu có tham gia. Sau đó, tự biết sức mình nên Đồ Chí Kiên đã tự động rút lui nhằm để lại những hình ảnh đẹp trong lòng người hâm mộ.Kì Binh (奇兵 - XQMaster): Tác giả là tiến sĩ Triệu Dương Minh, người đầu tiên phân chia phần mềm cờ tướng thành động cơ (Engine) và giao diện (GUI), mở ra thời kỳ mới cho phần mềm cờ tướng. Minh là người đầu tiên khai xướng phiên bản nâng cao 2u lúc bấy giờ. Là phần mềm mạnh mẽ chiếm vị trí đầu bảng trong suốt thời gian dài, cung cấp thương mại cho hàng ngàn người sử dụng và còn hơn thế nữa. Được thương mại hóa vào năm 2004, Kì Binh có tới 21 phiên bản. Phiên bản đầu tiên là 1.01 và tiếp đó là 1.02 ,vốn được xem là phiên bản kinh điển của Kì Binh, có độ công sát cực cao được ví như một chiến binh bất khuất. Phiên bản kinh điển thứ hai là 1.04 với phần cờ tàn được cải tiến đáng kể. Phiên bản kinh điển thứ ba là 2.2 công thủ song toàn vốn là bản giành giải quán quân thời đó. Phiên bản 2.4 được cải thiện phần tàn cuộc lần nữa. Đến phiên bản 3.0 được xem là hay nhất của Kỳ Binh tiếp tục đoạt giải quán quân với phần cờ tàn siêu khủng. Có rất nhiều phiên bản 3.0 được crack thời đó. Đến phiên bản 6.0, Kì Binh ngừng thương mại hóa. Kì Binh lúc này chỉ hòa với các phần mềm cờ tướng mới nổi khác là Ỷ Thiên Tượng Kỳ (Intella), Toàn Phong Tượng Kỳ (Cyclone), Thiên Cơ Tượng Kỳ (Ethinker) và Giai Giai Tượng Kỳ (Gaga) làm cho tiến sĩ Triệu mệt mỏi. Đến giải vô địch năm 2008, Kì Binh chỉ tham gia với phiên bản tinh chỉnh từ 6.0 đến nỗi tiến sĩ Triệu phải xấu hổ vì điều đó.
Kỳ Thiên Đại Thánh (棋天大圣 - Neuchess): Là phần mềm nổi tiếng của Trung Quốc do đại học Đông Bắc sản xuất năm 2005. Trung tàn cực mạnh, chiếm được nhiều giải lớn trong các giải thi đấu phần mềm cờ tướng quốc tế và nội địa: Thế vận hội Cờ tướng quốc tế lần thứ 11 tại Italia năm 2006, Lãng Triều Tượng kỳ tại Bắc kinh năm 2006 giành giải quán quân, giải vô địch cờ tướng máy tính tổ chức tại Đài Loan năm 2007 giành quán quân. Trong giải Trung Quốc Tượng kỳ đặc cấp đại sư năm 2006, Kỳ Thiên Đại Thánh đã đánh hòa hai ván với Hứa Ngân Xuyên.
Toàn Phong (旋风 - Cyclone): Được phát triển đầu năm 2006 bởi tác giả Trần Triều Doanh, một thiên tài về phần mềm cờ tướng, đã tham gia vào nhiều giải cờ tướng UCCI và giành được quán quân. Tại giải vô địch về cờ tướng người vs máy năm 2006, Toàn Phong thắng liền hai giải tại đây. Đoạt quán quân tại giải vô địch phần mềm cờ tướng tại Trùng Khánh tổ chức năm 2007. Toàn Phong có tốc độ tính toán nhanh, thẩm cục chính xác, cờ lực cực mạnh. Giao diện đẹp và có nhiều tính năng, đặc biệt là tính năng kết nối không cần hỗ trợ từ phần mềm của hãng thứ ba giúp kết nối dễ dàng đến các site cờ quan trọng. Toàn Phong không đòi hỏi cấu hình máy tính quá mạnh, có thể sử dụng với một máy tính có cấu hình thấp nhưng vẫn đảm bảo sức mạnh (cái này xưa rồi – lời người dịch CKD).
Ỷ Thiên (倚天- Intella): Ỷ Thiên Tượng kỳ tác giả cũng chính là Trần Triều Doanh. Có các công năng: QQ Tượng Kỳ, Dịch Thiên, Liên Chúng Thế Giới, Trung Hoa Du Hí Trung Tâm và Đại Chúng Du Hí Bình Đài. Sau nhiều năm nghiên cứu và phát triển, động cơ thế hệ thứ hai của Ỷ Thiên có khả năng đánh bại đặc cấp đại sư. Năm 2006, Ỷ Thiên Tượng Kỳ đánh bại Liễu Đại Hoa và giành giải quán quân liên tiếp hai năm 2008 và 2009 tại giải vô địch phần mềm cờ tướng. Tàn cục tế nhị, dù ưu một tốt vẫn thể hiện thế tấn công lợi hại, là một người thầy dạy cờ tốt để bạn luyện tập. Tuy nhiên thật không may mắn, chương trình đã ngừng phát triển (lý do kinh tế). Theo ý kiến chủ quan của cá nhân tôi, từ khi Ỷ Tiên Tượng Kỳ được thương mại hóa, ranh giới giữa các hãng phần mềm được thu hẹp lại. Phần mềm cờ tướng gần như đạt tới ngưỡng bão hòa. Do đó, muốn giành chiến thắng đòi hỏi phải là nỗ lực của một tập thể chứ không phải một cá nhân như trước đây. Giai Giai (佳佳 - Gaga): Tác giả là Lý Quốc Lai . Giành giải Á Quân năm 2009, Giai Giai Tượng Kỳ có lối tấn công sắc bén và công năng tập trung ở đôi mã (khi nào còn cặp mã thì chơi GG thôi – lời người dịch CKD). Đây là phần mềm có lối đánh đẹp mắt và được cải thiện thường xuyên do đó nó là phần mềm được làm giả nhiều nhất.
Hãng GG vừa tuyên bố phá sản. Tin buồn cho những ai yêu mến GG
Tượng Kỳ Danh Thủ (象棋名手 - Nade chess/XQMS): Không còn nghi ngờ gì nữa khi Tượng Kỳ Danh thủ là phần mềm cờ tướng phổ biến nhất bây giờ. Đặc biệt là trong hai năm trở lại đây, tác giả Tưởng Chí Mẫn không ngừng cải thiện sản phẩm của mình. Điểm đặc trưng của Tượng Kỳ Danh Thủ là khai-trung-tàn rất ổn định, rất ít khi bị thua ngược: Tiến khả công, thủ khả thủ (nghĩa là tấn công ra tấn công, phòng thủ ra phòng thủ, không có chuyện đang lép thế mà vẫn tấn công kiểu Giai Giai Tượng Kỳ - lời người dịch CKD).Tiểu Trùng Tượng Kỳ (小虫象棋 – Bug chess): Tiểu Trùng Tượng Kỳ thuộc nhóm phần mềm giai cấp thứ hai (cấp thấp) và đã ngừng phát triển. Khi Tiểu Trùng xuất hiện, nó gây không ít ngạc nhiên cho người dùng. Năm 2010 Toàn Phong 6.2 (Cyclone 6.2) thống trị giang hồ. Tuy nhiên vào giữa năm đó Tiểu Trùng xuất hiện có lối đánh thậm chí trên cơ Toàn Phong 6.2. Lúc đầu xuất hiện hai phiên bản khá nổi tiếng là 610K và 244K nhưng về sau người ta thấy rằng hai phiên bản đó đích thực là một (chẳng hạn Tiểu Trùng 0.2a). Tiểu Trùng và Toàn Phong 6.2 có lối đánh khá giống nhau: khai-trung khá mạnh nhưng tàn cuộc lại khá yếu.
Tác giả của Tiểu Trùng là điều bí ẩn. Năm 2011 xuất hiện phiên bản Ultimate (tức Tiểu Trùng 1.2a) nhưng sau đó không còn cập nhật nữa. Phiên bản mới này được cải thiện đáng kể nhất là phần khai-trung với độ an toàn cao. Nếu sử dụng trên máy tính yếu, Tiểu Trùng chạy rất mướt trong khi Toàn Phong 6.2 không làm được bằng nó.Lời Kết:
Để có cái nhìn toàn diện và rõ ràng hơn về quá trình phát triển của phần mềm cờ tướng, chúng ta không thể không quay về điểm đầu tiên. Vào những năm 1990, một chuyên gia cờ tướng là thầy Hoàng Thiểu Long đề xuất cách tính điểm cho mỗi quân cờ, ví dụ Tướng 100 điểm, Xe 50 điểm, Mã/Pháo 20 điểm, Tốt 10 điểm… nhằm cung cấp cơ sở khoa học để máy vi tính tính toán và từ đó hình thành cơ sở lý thuyết căn bản cho các phần mềm cờ tướng sau này. Những năm tháng đầu tiên, phần mềm cờ tướng rất vịt do thiếu trang bị về khai cục cũng như tàn cục, không có CPU mạnh… do đó nó không địch nổi con người. Vào đầu thế kỉ 21, phần cứng máy tính phát triển vượt trội, cộng với sự nổ lực không ngừng của các lập trình viên, lực cờ của phần mềm cũng tăng lên nhanh chóng. Cùng lúc đó, dự án phát triển Trí tuệ nhân tạo của Ủy ban Olympic quốc tế, trong đó có phần mềm cờ tướng, thúc đẩy quá trình phát triển mạnh mẽ. Túng Mã Bôn Lưu, Tượng Kỳ Thế Gia, Tạ Tạ Đại Sư… bắt đầu xuất hiện trong Thế vận hội trò chơi máy tính lần thứ 8 năm 2003. Khi đó Túng Mã Bôn Lưu với thành tích thắng 6 hòa 2 giành giải quán quân tuyệt đối. Đây là thời kỳ phần mềm cờ tướng đạt tới cấp bậc đặc cấp đại sư.
Tiếp đó là sự “bùng nổ” của phần mềm cờ tướng. Giai đoạn 2003-2005, nhiều cao thủ SW mạnh xuất hiện: Hàm Tiếu, Tuyệt Tình Đao, Tiểu Minh, Tưởng Bình… Thuật ngữ người máy (man-machine) xuất hiện cũng xuất hiện từ đây.
Năm 2005, máy tính 2u xuất hiện cộng với kỹ thuật ép xung tạo nên một bước đột phá mới cho công nghệ phần mềm cờ tướng. Kì Binh (XQMaster) xuất hiện. Đây là phần mềm mang tính đột phá lịch sử với nhiều cái nhất: Sử dụng thuật toán mới nhất, phương thức mới nhất (phân chia Engine và GUI), hỗ trợ mới nhất (CPU 2U). Kì Binh của bác sỹ Triệu Dương Minh là phần mềm đầu tiên giành giải quán quân bản địa (trước đó chỉ thi đấu Olympic – người dịch CKD). Tiếp theo đó, Kì Binh trở thành phần mềm cờ tướng phổ biến nhất thời đại, thiên hạ không ai mà không biết (nguyên văn: vô nhân bất tri, vô nhân bất hiểu). Kì Binh mang đến một sức mạnh kỳ lực mà trước đó chưa ai được trải nghiệm, mở ra một mốc lịch sử quan trọng cho phần mềm cờ tướng.
Từ đó, với sự “kết duyên” giữa cao thủ SW và phần mềm Kì Binh (ở đây ý nói cao thủ sử dụng phần mềm, như RONGDA, TONTU hay tttt, BuonGa... – lời người dịch), sức mạnh của phần mềm đã vượt qua các kỳ thủ chuyên nghiệp. Vào ngày 30 tháng 9 năm 2005, cuộc chiến đầu tiên giữa người và máy được tổ chức, đương thời do 2 đặc cấp đại sư “Lĩnh Nam Song Hùng” Lữ Khâm và Hứa Ngân Xuyên giao chiến với 5 cao thủ SW ở Quảng Đông với kết quả 1 thắng 4 hòa. Đây là một mốc quan trong trong lịch sử phát triển phần mềm cờ tướng. Tiếp đó vào Thế vận hội Máy tính tháng 8 năm 2005, Tượng Kỳ Kì Binh chiến thắng Tượng Kỳ Thế Gia (Shiga) và trở thành phần mềm thống trị giang hồ. Tuy nhiên điều này không kéo dài lâu, vào cuối năm 2005, Vương Kiêu tiên sinh từ đại học Lâm Nghiệp Đông Bắc cho ra đời phần mềm Kỳ Thiên Đại Thánh (Neuchess) với kỹ thuật cải tiến: thẩm cục cải tiến, tăng độ ổn định ở giai đoạn trung cuộc đồng thời nhân tính hóa phần mềm (tức đánh khôn giống con người – người dịch CKD). Trong một thời gian ngắn, Kỳ Thiên Đại Thánh đã chiếm được vị thế nhất định và giành luôn quán quân trong giải vô địch Phầm mềm tổ chức tháng 8 năm 2006. Từ đây phần mềm cờ tướng trưởng thành và về cơ bản con người không thể đánh bại được nó. Do đó, cũng vào tháng 8 năm 2006, Hứa Ngân Xuyên và Hồ Vinh Hoa khiêu chiến Kỳ Thiên. Kết quả hòa chung cuộc. Chú ý rằng đây là cuộc chiến giữa đặc cấp đại sư với phần mềm mà không có sự điều khiển của con người (trước đó Kì Binh cần có sự điều khiển của cao thủ SW – người dịch CKD). Đến đây, phần mềm cờ tướng đã hoàn toàn vượt trên con người.
Sau năm 2006, ngành công nhiệp phần mềm cờ tướng vô cùng phát triển thu hút nhiều nhân tài tham gia. Cộng với sự phát triển như vũ bão của công nghệ phần cứng, phần mềm cờ tướng đã phát triển vượt bậc. Sự xuất hiện của Thiên Cơ Tượng Kỳ (Ethinker) của tác giả Trịnh Húc và Toàn Phong Tượng Kỳ (Cyclone) của tác giả Trần Triều Doanh là một minh chứng. Đặc biệt Trần tiên sinh đã phát triển phần mềm của mình xuyên suốt từ thuở sơ khai đến giai đoạn cực mạnh thế hệ thứ 4, thế hệ thứ 5 hiện tại.
Cuộc thi vô địch Phần mềm Cờ tướng tháng 10 năm 2007 có thể nói là cuộc hội ngộ lớn nhất của các hãng phần mềm. Đấy là cuộc chiến của nhiều phần mềm có tính năng vượt trội với rất nhiều phần mềm tham dự, nhưng nhìn tổng thể chất lượng game không cao. Trong giải này Toàn Phong hòa với Thiên Cơ nên kết quả chung cuộc phải nhờ vào quyết định của trọng tài để chọn ra nhà vô địch. Điều này hé lộ khoảng cách của các hãng phần mềm đang thu hẹp dần. Sau năm 2007, ranh giới giữa các phần mềm xích gần lại. Rất khó để tạo ra thắng thua giữa các loại phần mềm nếu chơi trên cùng một cấu hình máy tính.
Nhắc tới phần mềm cờ tướng, ngoài việc giới thiệu các phần mềm thương mại, còn phải nhắc đến phần mềm mã nguồn mở mà người khởi xướng là ông Hoàng Thần (tự Hoàng A Di) thuộc đại học Phục Đán. Ông Hoàng đã tạo ra một trang web bách khoa toàn thư về mã nguồn mở cho phần mềm cờ tướng. Phần mềm mã nguồn mở không thể nào so sánh được với phần mềm thương mại, nhưng nhờ nó mà phần mềm cờ tướng phát triển rực rỡ. Nhiều phần mềm thương mại cũng khởi nguồn từ mã nguồn của ông Hoàng.–––•๑۩۞۩๑ ๑۩۞۩๑•–––
Khách viếng thăm cám ơn bạn xem bài, hãy ủng hộ diễn đàn bằng cách like & share!
![[THẢO LUẬN] LƯỢC SỬ PHẦN MỀM CỜ TƯỚNG Facebo11](https://i.servimg.com/u/f38/19/06/92/11/facebo11.gif)
![[THẢO LUẬN] LƯỢC SỬ PHẦN MỀM CỜ TƯỚNG 2RvaM87](https://i.imgur.com/2RvaM87.gif)